In Gooi en Vechtstreek reden vroeger trams met paarden-, stoom- en motortractie.
Dienstregelingen werden uitgevoerd door:

• de Gooische Stoomtram, later Gooische Tramweg Mij
• de Stoomtram Maatschappij Bussum-Huizen NV
• de 's-Gravelandse Tramweg Maatschappij NV

---

Gooische Stoomtram

De NV Gooische Stoomtram, gevestigd te Watergraafsmeer, is opgericht op 17 december 1880.
Hoofdkantoor van de GTM: Middenweg 65 Amsterdam, vanaf 22 april 1940: Hilversum.

De Gooische Stoomtram reed van:

• Amsterdam-Weesperpoort naar Naarden (1881 - 1939) en vandaar door naar Laren (1882 - 1942)
• Op de tweede lijn: van Hilversum via Laren naar Huizen (1882 - 1947)
• Vanaf 1917 exploitatie van de lijn van Bussum naar Huizen.

Eerste benzine-aangedreven rit op de lijn Hilversum-Laren-Huizen-Bussum op 1 december 1925.
Motortractie op de lijn Amsterdam-Laren vanaf 16 januari 1930. Reden voor een naamsverandering: NV Gooische Tramweg Mij.

Sluiting van de lijnen op 1 april 1940.
In de oorlog werd het tramverkeer op de lijnen Bussum-Huizen en Bussum-laren op 29 mei 1940 weer hervat.
De GTM werd op 1 januari 1944 overgenomen door de NBM. De laatste tram reed op 4 oktober 1947.

---

Route tram Amsterdam - (Muiderberg -) Laren
Station Weesperpoort	Rhijnspoorplein
Vrolijkstraat	langs de achtertuinen
Linnaeusstraat	kruising sporen SS
Harteveldsebrug (Diemen)
Harteveldseweg
Muiderstraatweg
Overweg spoorlijn A'dam - Hilversum'
Muiderstraatweg (nu Oude Muiderstraatweg)
Brug over Merwedekanaal (nu A'dam-Rijnkanaal)
Amsterdamse Poort Muiden
Amsterdamsestraatweg
Amsterdamsestraat
Vechtbrug
Sluisstraat
Naarderstraat
Zuidpolderweg, langs Naardertrekvaart
Hakkelaarsbrug
Googweg
Eindpunt Muiderberg	t.o. cafe 't Rechthuis
Googweg (terug richting Hakkelaarsbrug)
Naarderstraat
Amsterdamsestraatweg
Amsterdamse Poort, Naarden
Vrouwenstraat (nu Cattenhagestraat)
Marktstraat
Utrechtse Poort
Laarderweg, Bussum (nu Amersfoortsestraatweg)
Brug over Galgesloot
Laarderhoogt
Naarderstraat, Laren
Brink
Route tram Hilversum - Laren
Osterspoorplein, Hilversum
Laarderweg (nu Larenseweg)
Erfgooiersplein (nu Den Uylplein)
Hilversumseweg, Laren
Stationsweg (nu Burg. van Nispen van Sevenaerstraat)
Brink Laren
Torenlaan Laren
Torenlaan Blaricum
Huizerweg
Huizerhoogt
Blaricummerstraat

---

De Stoomtramweg Maatschappij Bussum-Huizen NV

werd op 16 februari 1883 in Amsterdam opgericht.
Opening van de tramweg op 8 november 1883.
Exploitatie door de Hollandsche IJzeren Spoorweg maatschappij.
Totale lengte 6,3km.

De Stoomtram Bussum - Huizen reed van Bussum (Station Naarden-Bussum) - Naarden - Huizen.

Overstapmogelijkheid op de Gooische Tram (Amsterdam-Laren) bij de halte Laarderweg (bij de vesting Naarden).
Vanaf 5 juli 1905 reed de GTM via een verbindingsspoor bij de halte Laarderweg vanaf Laren ook naar Bussum over het spoor van de tram Bussum-Huizen.
Met ingang van 1 januari 1917 nam de GTM de exploitatie van de HIJSM over.
Vanaf 6 januari 1917 was er in Huizen een doorgaande verbinding van de lijn Bussum-Huizen met die van Hilversum-laren-Huizen door een extra spoor over de Ceintuurbaan tussen beide lijnen.

Laatste tram op het traject op 4 oktober 1947.

Behalve personenvervoer vond er ook goederenvervoer plaats naar de Chemische fabriek Naarden en de Beetwortelzaadcultuur Kuhn en Co eveneens in Naarden.

---

Route tram Bussum - Huizen
Station Naarden-Bussum
Zwarteweg
Lambertus Hortensiuslaan
Alexander Thierensweg
Huizerstraatweg
Naarderstraat
Tramstation naast NH-kerk

---

De 's-Gravelandse Tramweg Maatschappij NV

werd op 9 februari 1887 opgericht.
Opening van de tramweg op 15 mei 1887.
Spoorbreedte: 1m.
. De tram reed van Hilversum (station) naar 's-Graveland (eerst tot hofstede Stadwijk, vanaf 9-2-1889 door tot de klapbrug (Noordereinde).
Vanaf 1 mei 1893 tot 1 november 1898 reed er een tram over een zijlijn langs de Vaartweg naar het Suzannapark (tussen Vaartweg - Schuttersweg - Bergweg - L. Hortensiuslaan) in Hilversum.

De laatste tram reed op 30 september 1923.
De concurrentie van de veel snellere busjes van de autobuslijn van de EGMO, die begin dat jaar was gestart was te groot.

Route paardetram Hilversum - 's-Graveland tot 9 februari 1889
Station Hilversum
Stationsstraat
Botermarkt
Naarderstraat
Naarderweg
Koninginneweg
's-Gravelandseweg
Leeuwenlaan
Eindpunt: Hofstede Stadwijk
Route paardetram Hilversum - 's-Graveland vanaf 9 februari 1889
Station Hilversum
Stationsstraat
Bussummerstraat
Kerkstraat
Kerkbrink
's-Gravelandseweg
Leeuwenlaan
Noordereinde
Eindpunt: Klapbrug
Route paardetram Hilversum - Suzannapark
Station Hilversum
Stationsstraat
Bussummerstraat
Kerkstraat
Kerkbrink
Vaartweg
Schuttersweg (tot de kruising met de Bergweg.)

Bronnen:

• In het spoor van de Gooische Tram, Bep de Boer, ISBN 90 77285 05 9
• De 's-Gravelandsche paardetram, W.I. Engel, ISBN 90 6455 039 5
• De Gooische stoomtram en andere lijnen in het Gooi, W.I. Engel, ISBN 90 6007 612 5